Hałas jest jednym z czynników środowiskowych oddziałujących negatywnie na zdrowie człowieka. Specjaliści zwracają uwagę na dużą szkodliwość bodźców akustycznych i przestrzegają przed zawartością składowych niesłyszalnych hałasu, które również są bardzo niebezpieczne dla organizmu. Dlatego muszą być one regularnie monitorowane. Jeśli zainteresowałeś się metodami pomiaru hałasu ultradźwiękowego, przeczytaj całość!
Wpływ hałasu na zdrowie człowieka – hałas słyszalny i niesłyszalny
Hałas jako zjawisko fizyczne jest niebezpieczny dla zdrowia i kondycji człowieka. Reakcja na hałas u różnych ludzi może być odmienna i zależy od takich czynników jak jakość słuchu, płeć, wiek, a także od cech psychicznych czy nastroju. Nadmiar bodźców akustycznych negatywnie wpływa na aktywność człowieka, utrudnia pracę umysłową i wypoczynek, a także zaburza sen. Pełne spektrum hałasu w zależności od częstotliwości drgań akustycznych dzieli się na:
- Hałas infradźwiękowy – w widmie, którego występują składowe o częstotliwościach od 1 do 20 Hz i o częstotliwościach słyszalnych do 50 Hz.
- Hałas słyszalny – w widmie, którego występują składowe o częstotliwościach słyszalnych od 20 Hz-20 kHz.
- Hałas ultradźwiękowy – w widmie, którego występują składowe o częstotliwościach od 10 do 40 kHz.
Źródła hałasu ultradźwiękowego
Głównymi źródłami hałasu ultradźwiękowego w środowisku pracy są technologiczne urządzenia ultradźwiękowe niskich częstotliwości. Do takich urządzeń zalicza się różnego typu myjki, zgrzewarki, drążarki ultradźwiękowe i wanny do cynowania lub cynkowania detali. Źródłem intensywnych ultradźwięków są również sprężarki, palniki, zawory, narzędzia pneumatyczne oraz maszyny wysokoobrotowe, takie jak strugarki, frezarki, szlifierki, piły tarczowe i niektóre maszyny włókiennicze. Wszystkie te urządzenia emitują szkodliwe dla człowieka ultradźwięki, które oddziałują negatywnie na narząd słuchu, przyczyniając się do obniżenia jego sprawności. Mogą powodować także zaburzenia równowagi, nudności, zawroty głowy oraz inne zaburzenia wegetatywne.
Urządzenia do pomiaru hałasu ultradźwiękowego
Pomiarem hałasu ultradźwiękowego w środowisku ogólnym i w miejscach pracy zajmują się akredytowane laboratoria badań środowiskowych. Na szczególną uwagę zasługuje działające na Śląsku SBB Laboratorium Badań i Analiz z siedzibą w Katowicach. Na ich przykładzie można prześledzić, jak pomiary natężenia ultradźwięków przyczyniają się do walki z hałasem.
Do analizy zagrożeń stosuje się specjalne metody pomiaru natężenia hałasu ultradźwiękowego. W odróżnieniu od pomiarów poziomu dźwięku w zakresie częstotliwości słyszalnych nie ma jednoznacznie zdefiniowanej aparatury przeznaczonej do pomiaru poziomu ciśnienia akustycznego w zakresie częstotliwości ultradźwiękowych ani ustalonych wymagań dla takiej aparatury. Dlatego też wykorzystuje się analizatory akustyczne oraz mikrofony ze specjalnymi filtrami i z przedwzmacniaczami umożliwiającymi pomiary widma hałasu w tercjowych pasmach częstotliwości.
